database > wetgeving > hygienenormen > Codex Alimentarius |
Nieuwsbrief Codex Alimentarius 2007-08
Inhoudsopgave
Codex Alimentarius Commission
De Codex Alimentarius (Latijn voor voedingsmiddelenwet/afspraken) is in 1962 opgericht door twee VN-organisaties, de Food and Agriculture Organization (FAO) en de World Health Organisation (WHO).Als overkoepelend en besluitvormend orgaan werd door deze twee organisaties de Codex Alimentarius Commission (CAC) opgericht naar aanleiding van het Joint FAO/WHO Food Standards Programme. De Codex valt dus zowel onder de FAO (hoofdkantoor in Rome) als de WHO (hoofdkantoor in Genève) en is een intergouvernementele organisatie. De Codex Alimentarius Commission (CAC) is het besluitvormend comité en vergadert elk jaar, afwisselend in Rome of Genève.
8-Stappenplan
De ontwikkeling van Codexnormen, codes en richtlijnen verloopt via een standaardprocedure. Het hele traject bestaat uit acht stappen.Stap 1 Als eerste wordt een discussiestuk ingebracht door een lid of een Comité.
Stap 2 Het Codex Secretariaat (Rome) bereidt vervolgens een document voor, een zogenaamd 'proposed draft standard'. Dit is een document met een voorstel voor een nieuwe Codexnorm.
Stap 3 Dit wordt vervolgens aan de ledenlanden en waarnemers gestuurd voor commentaar.
Stap 4 Hierna wordt het stuk behandeld in de vergadering van het betreffende Codexcomité.
Stap 5 Als de vergadering hierover overeenstemming bereikt, kan het voorstel voor een norm worden aangeboden aan de overkoepelende Codex Alimentarius Commission.
Stap 6 Deze kan het voorstel in de jaarlijkse bijeenkomst van de Commission aannemen als officieel normvoorstel. Na goedkeuring door de Commission wordt het opnieuw rondgestuurd naar de leden en waarnemers voor commentaar.
Stap 7 Vervolgens wordt het opnieuw behandeld in het verantwoordelijke Codexcomité.
Stap 8 Tijdens de volgende bijeenkomst van de Codex Alimentarius Commission worden dan de einddocumenten aan de Commission aangeboden, die vervolgens over de definitieve aanvaarding van de norm als officieel Codexdocument beslist.
Wordt de norm niet aangenomen, dan kan deze opnieuw terug de stappenprocedure ingaan als er bijvoorbeeld aanvullend wetenschappelijk onderzoek gedaan moet worden.
Er wordt vaak gebruik gemaakt van de versnelde procedure waarin stap 6 en 7 worden overgeslagen. Dit is mogelijk met urgente dossiers en met instemming van de CAC.
30e VERGADERING VAN DE CODEX ALIMENTARIUS COMMISSION, 2 T/M 7 JULI, ROME
Inleiding
De vergadering werd voorgezeten door de heer Mosha (Tanzania) en de vice-voorzitters mevr. Hulebak (VS), Mevr. Othman (Maleisië) en de heer Van Eck (Nederland). De CAC werd bijgewoond door 516 deelnemers uit 122 landen en 40 Internationale organisaties. Nederland werd vertegenwoordigd door het ministerie van VWS, LNV en de Voedsel en Waren Autoriteit. Vóór en tijdens de CAC hebben er een aantal EC coördinatieoverleggen plaatsgevonden.De voorgestelde wijzigingen in het Procedural Manual zijn aangenomen.
De Latijns-Amerikaanse landen hebben een reservering aangetekend bij de Risk analysis principles applied by CCPR. Het probleem zit hem in bestrijdingsmiddelen waar de industrie geen belangstelling voor heeft en geen dossier meer voor opbouwt. De Latijns-Amerikaanse landen willen deze middelen nog graag gebruiken, maar kunnen de producten niet meer exporteren, omdat ze niet voldoen aan de generieke MRL van 0.01 mg/kg. De oplossing hiervan is echter niet te vinden in het behandelde document, want als er geen data zijn kan er ook geen MRL worden afgeleid.De CCCF moet voor volgend jaar een stuk schrijven voor de Procedural Manual om de relatie tussen CCCF en commodity commitees te beschrijven. Het Codex secretariaat zal een voorstel doen.
Alle standaarden op stap 8 en 5/8 zijn aangenomen.
- CCCF - de EU heeft een reservering aangetekend bij de standaard voor Tin in ingeblikte levensmiddelen.
- CCFFV - de VS heeft een reservering aangetekend bij tafel druiven: part 2.1.2. en 3.1 (maturity requirements en minimum bunch weight).
- CCGP - vele Latijns-Amerikaanse landen hebben een reservering aangetekend bij de Working principles for risk analysis for food safety for application by governments Het gaat hierbij vooral om het woord precaution in paragraag 12.
- CNFSDU - de standaard voor infant formula is aangenomen zonder araginine.
- CCMMP - de standaarden voor kaas zijn aangenomen. Zwitserland was het niet eens met de standaard voor Emmental, omdat zij in een voetnoot vermeld willen zien dat Zwitserland het "Country of Origin" is. Ook was Zwitserland het niet eens met de conclusie van de voorzitter dat er consensus was over het aannemen van deze standaard. Hierdoor moest er volgens de procedures gestemd worden over het tegenvoorstel van Zwitserland, nl. de standaard terugsturen naar CCFL. Bij deze stemming bleek dat er geen meerderheid was die de Zwitsers steunde. Hierdoor werd teruggevallen de eerdere conclusie van de voorzitter, nl. dat de standaard is aangenomen. Uit de resultaten van de stemming bleek dat er veel onduidelijkheid is over deze procedure, en dat het gevoelsmatig onlogisch is dat je 'nee' moet stemmen om de standaard aangenomen te krijgen.
Alle standaarden op step 5 zijn aangenomen.
- CCASIA - de regionale standaarden voor gochujang en ginseng zijn aangenomen. Deze standaarden worden verder als regionale standaard op stap 8 gebracht. Nadat ze zijn aangenomen wordt bekeken of ze een wereldwijde standaard moeten worden. Voor de CAC was dit een beleidswijziging omdat eerder was besloten regionale standards na aanvaarding op step 5 door te verwijzen naar de commodity committees met het verzoek de standard verder te ontwikkelen als international standard. De CAC besloot tot deze beleidswijziging op advies van het Executive Committee dat meer grip wil krijgen op het werk van de comités, in het bijzonder van de commodity committees. Voor Korea als coördinator van de regio Azië was het wel even slikken maar ze hebben toch ingestemd met dit voorstel.
- CCPR - de EU en Noorwegen hebben een reservering aangetekend bij de standaarden voor pesticiden.
- CCFFV - in de standaard voor "bitter casava" moet het risico van HCN contaminatie worden beoordeeld door CCCF.
- CCCF - de EU heeft een reservering aangetekend bij de standaard voor 3-MCPD in soya saus.
Alle voorstellen voor new work zijn aangenomen.
Er was een uitgebreide discussie over het voorstel voor een standaard voor chili saus (CCASIA). In het voorstel werd het product omschreven op basis van chili peper. In vele delen van de wereld zijn producten op de markt onder de naam chili saus op basis van tomaat. Er zal dus een probleem ontstaan als er straks een regionale standaard is voor het ene product met de naam chili saus en daarnaast andere producten onder dezelfde naam. Tijdens de vergadering bleek echter dat alleen de landen uit de regio (Azië) iets te zeggen hebben over het al dan niet doorgaan van het werk aan deze standaard. Aangezien de Aziatische landen voorstander zijn van het ontwikkelen van deze standaard, was het niet mogelijk dit te voorkomen. Overigens tellen ook bij de besluitvorming over een regionale standaard alleen de stemmen van de landen van de regio.Matters arising from the reports of the commission, codex committees and task forces
Het comité voor mineraalwater is sinds 2000 weer nieuw leven ingeblazen (CCNMW). De aanleiding was de nieuwe richtlijnen van de WHO voor drinkwaterkwaliteit. Deze richtlijnen wijken af van de standaard voor bottled water en natural mineral water. De scope van het werk van het comité is gelimiteerd tot het werken aan health related limits for certain substances. Discussie over het samenvoegen van beide standaarden valt buiten de scope van het werk. Zwitserland wil er twee sessies aan wijden. De eerste vergadering zal in februari 2008 plaatsvinden.Er was een lange discussie over het gebruik van het lactoperoxidase systeem voor conservering van melk (zonder koeling). Dit werkt door toevoeging van o.a. thiocyanate aan melk waardoor de aanwezige lactoperoxidase gestimuleerd wordt. In het verslag van de CAC van 16 jaar geleden staat dat dit niet is toegestaan voor melk die internationaal verhandeld wordt. Vele landen uit Afrika en Latijns-Amerika willen dat deze restrictie wordt opgeheven. USA en Singapore zijn het hier niet mee eens, omdat ze vinden dat melk dan niet meer vers is, en omdat ze bang zijn voor microbiologische risico's (pathogenen). JECFA heeft gekeken naar de veiligheid van de additieven, en geconstateerd dat ze veilig zijn. Het is onduidelijk of er gekeken is of het voldoende veilig is om de groei van pathogenen tegen te gaan. De voorzitter had er moeite mee om een uitweg te vinden en heeft uiteindelijk het onderwerp naar de CCFH teruggestuurd. Het is echter waarschijnlijk dat die er weer niet uit zal komen. De EU heeft niets ingebracht, maar steunt het standpunt van de VS.
De discussie over de WHO/FAO Global Strategy on Diet, Physical Activity and Health is uitgesteld naar volgend jaar.
Samenwerking met andere internationale organisaties
OIE wil een formele samenwerking met Codex, oa. om de gezamenlijke ontwikkeling van standaarden mogelijk te maken. Dit ligt juridisch gecompliceerd omdat de CAC niet een zelfstandige entiteit is maar een subsidiary body van de FAO en WHO. Codex en OIE kennen ook verschillende procedures om standaarden te ontwikkelen en vast te stellen. De CAC was positief over de samenwerking met OIE en wenst die samenwerking ook verder te versterken.Strategische planning/financiën
De CAC heeft ingestemd met het Strategic Plan voor de komende 6 jaar. Dit is het tweede strategisch plan van de CAC en geeft richting aan het werk van Codex in de planperiode.De CAC heeft kennis genomen van het voorgestelde budget voor het biennium 2008-2009. De WHO heeft in beginsel haar bijdrage aan het gezamenlijke FAO/WHO budget voor Codex vastgesteld. FAO neemt later dit jaar een besluit. De vertegenwoordigers van de FAO (ADG en Director) waren positief over Codex en zullen alles in het werk stellen om het budget voor Codex veilig te stellen. De WHO was kritischer richting Codex en onderstreepte de noodzaak om als Codex vooral te werken aan gezondheid gerelateerde zaken. Overigens zijn interventies van landen tijdens de afgelopen World Health Assembly, waaronder van Nederland, om voldoende budget voor Codex beschikbaar te stellen, niet onopgemerkt gebleven. Het budget is met 16% gestegen in dollars, dit vanwege de dure Euro. Een document over nieuwe financieringsmodellen wordt verder uitgewerkt. Codex wil minder afhankelijk worden van FAO/WHO bijdragen. Gedacht wordt aan rechtstreeks lidmaatschap met contributies (zoals bij OIE).
Benoeming nieuwe voorzitter CCFO
Het Verenigd Koninkrijk heeft aangeven om dit comité aan een ander land over te dragen. Argentinië en Maleisië hebben zich hiervoor kandidaat gesteld. Na stemming werd Maleisië als nieuwe voorzitter gekozen.Herbenoeming Wim van Eck
Wim van Eck is herbenoemd tot vice-voorzitter van de CAC. In de wandelgangen is de eventuele beschikbaarheid van Wim voor het voorzitterschap ook aan de orde gekomen.Conclusie
Al met al kan met gemengde gevoelens terug gekeken worden op de vergadering van de CAC. Materieel is goede voortgang geboekt. Alle standards in step 8 zijn aanvaard, draft standards in step 5 zijn aangenomen en kunnen verder worden ontwikkeld in de diverse comités. De CAC heeft tevens geconcludeerd dat vrijwel alle aanbevelingen uit de evaluatie van Codex in 2002 inmiddels zijn geïmplementeerd.Alleen de review van het mandaat en de structuur van de comités is nog gaande. Ondanks de implementatie van de aanbevelingen van de Codex evaluatie, is besluitvorming in Codex nog steeds een traag proces. Er is niet een alom gedeelde sense of urgency dat het roer om moet. Er is groeiende verwarring over de rol van consensus in de besluitvorming. De gang van zaken rond de besluitvorming over Emmental kaas heeft daar aan bijgedragen. Het aantal ontwikkelingslanden dat deelneemt, neemt gestaag toe, mede dankzij het Codex Trust Fund. Dit is een positieve ontwikkeling. Het maakt de besluitvorming wel lastiger. Met name de Latijnsamerikaanse landen voerden vaak het woord.
Volgende vergadering
De volgende vergadering vindt plaats van 30 juni tot 5 juli 2008 in Genève (Zwitserland).Overzicht vergaderingen 2e helft 2007
Datum Comité Locatie03/09 - 07/09 Codex Committee on Residues of Veterinary Drugs in Foods Breckenridge, VS
24/09 - 28/09 Ad Hoc Intergovernmental Task Force on Food Derived from Biotechnology Chiba, Japan
23/10 - 26/10 Ad Hoc Intergovernmental Task Force on Antimicrobial Resistance Seoul, Republic of Korea
30/10 - 04/11 Codex Committee on Food Hygiene New Dehli, India
12/11 - 16/11 Codex Committee on Nutrition and Foods for Special Dietary Uses Bad Neuenahr, Germany
26/11 - 30/11 Codex Committee on Food Import and Export Inspection and Certification Systems Surfers Parade, Australia
04/12 - 06/12 Executive Committee of the Codex Alimentarius Commission Geneva, Switzerland
Vooruitblik
In de volgende uitgave is er aandacht voor de resultaten van een aantal comités waaronder het Codex Comité voor Residuen van Diergeneesmiddelen in Voedingsmiddelen en Ad Hoc Taskforce voor Biotechnologie.Kijk voor meer informatie over diverse Codex comités op www.codexalimentarius.nl of www.codexalimentarius.net (Engelstalig).
Redactie: Tanja Åkesson - Codex Secretariaat, Ministerie van LNV, 070-3784045.