back to top
| database > materialen > roestvast staal |
download articleDerustit: tijdsbesparend systeem elektrolytisch polijsten van tanks op locatie
Inhoudsopgave
 | Elektrolytisch polijsten | |
| Alternatief en innovatief |
Kort voor de eeuwwisseling startte Derustit een omvangrijk investeringsprogramma, dat o.a. resulteerde in een tijdbesparend systeem voor elektrolytisch polijsten van tanks op locatie.
De centrale as dient als steun voor de platforms en als geleiding voor de segmentenring.
De markt waarop Derustit Holland zijn combinatie van dienstverlening en oppervlaktebehandelingtechnische expertise inzet, is breed en divers. Klanten zijn te vinden in de chemie, de petrochemie, de farmacie, de voedings- en zuivelindustrie. Veel werk wordt uitgevoerd op locatie. Een voorbeeld: er wordt een reparatie/modificatie aan een tank verricht, deze werkzaamheden kunnen leiden tot contaminatie van het roestvast staal (opname van ‘vreemde’ metaaldeeltjes in de buitenlaag van de roestvaststalen tankwand). Een beitsbehandeling voorkomt roestvorming.
Reconditionering vormt een ander specialisme. Deze behandeling leent zich voor het herstel van oppervlaktelagen na blootstelling aan een agressieve atmosfeer met bijv. een hoge luchtvochtigheid, waarbij het vuil zich afzet op roestvaststalen componenten (denk aan machines en transportsystemen in b.v. een kaasfabriek) of bij brandschade, waarbij ferro-bestanddelen in neergeslagen roetdeeltjes contaminatie veroorzaken. Ook slijpen op locatie is een veel toegepaste behandeling om de oppervlaktekwaliteit van tanks, reactoren e.d. te verbeteren. In het algemeen wordt dit werk als toeleverende activiteit uitgevoerd in opdracht van apparatenbouwers.
 |
 |
| Telescopische steunbalken | Met dank aan Burggraaf & Partners |
Elektrolytisch polijsten
Elektrolytisch polijsten mag zich in een groeiende belangstelling verheugen. De behandeling sluit aan op bepaalde trends in de voedselverwerkende en farmaceutische sector. Voedselproducenten bijvoorbeeld gebruiken steeds minder conserveringsmiddelen. Gevolg: hogere eisen aan de hygiënische conditie van de apparatuur. Elektrolytisch polijsten is dan bijna onontkoombaar. In de farmacie is deze behandeling al jaren standaard voor ‘productberoerde’ installatiedelen. Gezien de strenge normering (o.a. ASME BPE 2002) valt deze techniek te prefereren boven technieken als glas- of keramisch parelen, tefloneren (risico op beschadiging van de teflon-laag) en slijpen.Kleine objecten, bijvoorbeeld de gedemonteerde componenten van een installatie, laten zich goed behandelen in een bad. Ze worden verbonden met een koperen kathode en fungeren zelf als anode. Door het aanleggen van een stroom gaat de verontreinigde oppervlaktelaag bestaande uit ijzer en ijzeroxide in oplossing. Het resultaat is een gladder en harder oppervlak, waarbij het metaal weer in zijn oorspronkelijke toestand, met een hoog gehalte aan chroom, nikkel en molybdeen, aanwezig is. Na een behandeling van ca. een kwartier wordt het onderdeel uit het bad genomen, afgespoeld, nabehandeld en tenslotte nogmaals gespoeld. Grotere objecten vereisen een andere aanpak. Een middelgrote tank bijvoorbeeld kan op locatie losgekoppeld worden van de leidingen en op zijn kant op een rolstelling worden geplaatst. Via het mangat wordt een kathode in de vorm van een koperen rooster de tank ingebracht en m.b.v. isolatiestiften met de tankwand verbonden. De elektrische stroom voor de kathode wordt aangevoerd vanaf een vaste as, die geïsoleerd van de tankwand door het hart van de tank is aangebracht. De tankwand fungeert als anode. Via het mangat wordt een hoeveelheid elektrolyt (een klein deel van de totale tankinhoud) de tank ingebracht, waarna het proces van start gaat. Hierbij draait de tank langzaam rond, bijvoorbeeld 360° in 2 uur. Daarbij wordt steeds het gedeelte tegenover de koperen kathode elektrolytisch gepolijst. Aan het einde is de gehele tankwand behandeld. Het proces wordt voltooid met de eerder genoemde nabehandelingen: spoelen, passiveren en naspoelen. Deze behandeling wordt ook uitgevoerd in de eigen werkplaats; hier is het elektrolytisch polijsten van tanks tot een diameter van 4500 mm mogelijk. Dit kan natuurlijk ook op de locatie van de tankbouwer. De werkzaamheden worden door heel Europa uitgevoerd, zoals recent nog in Spanje en Portugal.
Alternatief en innovatief
Grote tanks zijn doorgaans niet of zeer lastig te demonteren. Tot voor kort moest men voor het elektrolytisch polijsten zijn toevlucht nemen tot een proces dat in het Duits bekend staat onder de naam ‘Schwammverfahren’ (Schwamm = spons). De apparatuur vertoont gelijkenis met een toestel voor het afstomen van behang: aan de bovenzijde van een kathode van sponsachtig materiaal wordt het elektrolyt toegevoerd, dat aan de onderzijde wordt opgevangen en gerecirculeerd. Het contactoppervlak heeft ongeveer de grootte van een A4-tje; de polijstbehandeling neemt per deelvlakje ca. 10 minuten. Dit betekent dat het elektrolytisch polijsten van een tank met een inhoud van bijvoorbeeld 40 kubieke meter weken in beslag neemt. Al die tijd is de tank buiten gebruik. Het afvullen van de tank met elektrolyt - fosforzuur (H3PO4) en zwavelzuur (H2SO4) bij 44°C – met een soortelijk gewicht van 1,7 brengt eveneens grote praktische bezwaren met zich mee: niet alleen het gewicht maar in belangrijke mate ook de veiligheids- en milieurisico’s.
Bovenaanzicht van de apparatuur voor het door Derustit ontwikkelde ‘Electrolytic Polishing In-Line’-proces.
Als onderdeel van het in 1999 gestarte investeringsprogramma ontwikkelde Derustit juist daarom een innovatieve, semi-geautomatiseerde methode. De naam, ‘Electrolytic Polishing In-Line’ (EPIL) geeft aan dat de tank niet ontkoppeld en/of gedemonteerd behoeft te worden. Daarom is dit proces niet alleen aantrekkelijk voor nieuwe installaties, maar ook om van bestaande de levensduur te verlengen. Hiermee zijn belangrijke kostenbesparingen te behalen.
Bij het EPIL-proces wordt via het mangat een aantal modulaire componenten de tank binnengevoerd, waarmee een automatisch polijstsysteem wordt opgebouwd. Vanuit een centrale as schuiven steunbalken telescopisch naar buiten tot ze de tankwand raken. Deze ondersteunen platforms op verschillende hoogten van de tank voor het handmatig uitvoeren van voorbereidende reinigings- en slijpbewerkingen. Bovenin de tank wordt een uit meerdere lekdichte segmenten bestaande ring opgebouwd voor het elektrolytisch polijsten. Nadat de ring is opgebouwd worden de tussenliggende platforms verwijderd. Het polijstproces gaat van start zodra de segmenten zijn gevuld met elektrolyt. Tijdens het proces zakt de ring met polijstsegmenten langzaam langs de wand omlaag. De kunststof ringen worden op maat gemaakt, afhankelijk van de tankdiameter. Bevinden zich onderbrekingen aan de binnenwand, dan wordt de complete ring stilgezet, het betreffende segment wordt verwijderd waarna het proces kan worden voortgezet. Na passeren van de barrière wordt de ring weer gecomplementeerd.
De voordelen, in volgorde van belangrijkheid:
- op iedere gewenste locatie inzetbaar;
- aanzienlijk sneller proces dan het conventionele ‘Schwammverfahren’, het object is veel korter aan het productieproces onttrokken (ca. 30% van de oorspronkelijke tijd);
- geen gebruik van steigers meer (een aanzienlijke kostenbesparing);
- aanzienlijk lager verbruik aan elektrolyt (max. 500 liter), een milieutechnisch en kostenvoordeel;
- tijdens het proces geen mensen in de tank aanwezig (arbotechnisch voordeel);
- geen zichtbare overgangen (onvermijdelijk bij de deelvlakjes van het Schwammverfahren).
| De ontwikkeling van het ‘Electrolytic Polishing In-Line’ vormde onderdeel van een veelomvattende ‘upgrading’ die nodig was geworden omdat Derustit tegen het einde van de vorige eeuw een oppervlaktebehandelaar van dertien in een dozijn dreigde te worden. Het proces werd in 3 jaar tijd ontwikkeld en verfijnd. Daarnaast werd de procestechnologie voor met name het elektrolytisch polijsten van farmacie-componenten i.s.m. een aantal vooraanstaande bedrijven aangepast, o.a. aan de ASME-normering. Uitgebreide aanpassingen binnen het reeds bestaande zorgsysteem (geïntegreerd ISO-9002, ISO 14001 en VCA) hebben hiertoe bijgedragen. Daarbij bleef het niet. Er werd een halfautomatische behandelingsstraat voor UV-filters gebouwd. Tevens werd in de vestiging te Heerenveen het arsenaal polijstbaden substantieel uitgebreid; het polijsten van o.a. hekwerken met een lengte tot 12 meter behoort nu tot de mogelijkheden. Verder zijn er vergevorderde plannen tot de opzet van een (naast Winterswijk) tweede regionale vestiging in Pernis, waar met name het accent zal komen te liggen op slijpen en elektrolytisch polijsten. De proeftank op het terrein van Derustit te Heerenveen waarmee het ‘Electrolytic Polishing In-Line’-proces gedemonstreerd kan worden.
|
 |
Anders dan bij het beitsen, waarbij Derustit een regionale medespeler is, anders ook dan het elektrolytisch polijsten op locatie, wordt het inmiddels gepatenteerde ‘Electrolytic Polishing In-Line’ wereldwijd aan de procesindustrie aangereikt als aantrekkelijk alternatief. In ons land loopt een aantal projecten; in het buitenland heeft o.a. BASF (Duitsland) het proces inmiddels ingezet. Ook vanuit China, de Verenigde Staten en Nieuw-Zeeland bestaat interesse.
Hekwerken op een station van de RET (Rotterdamse tram); Derustit is in staat om 6 tot 12 meter lange hekwerken een elektrolytische polijstbehandeling te geven.
Hans Koopmans
Derustit Holland B.V., Heerenveen,
tel. (0513) 61 02 15, website: www.derustit.nl
Voor meer informatie: Derustit Holland B.V.
bedrijven
