
technologie > verwarmen, koelen > bakken |


Bakken
Inhoudsopgave
![]() | Doel | |
![]() | Toepassingsgebied | |
![]() | Technieken, methodes en installatie | |
![]() | a) Oven met directe verhitting | |
![]() | b) Oven met indirecte verhitting | |
![]() | c) Infraroodoven voor het bakken van groenten |
Doel
Het doel van bakken is om de eetkwaliteit (smaak en structuur) van voedsel te verbeteren door het te verhitten met hete lucht. Een secundair doel van bakken is het houdbaar maken van voedsel door middel van het vernietigen van micro-organismen en de mindering in de wateractiviteit aan het oppervlak van het voedsel. Toch is de houdbaarheid van de meeste gebakken voedingsmiddelen beperkt, tenzij producten worden verkoeld of ingepakt.Toepassingsgebied
Bakken kan worden toegepast bij fruit en groenten. Gebakken groenten kunnen gebruikt worden als een vulling of garnering in veel voedselproducten zoals taarten, pizza’s en snacks. Een algemeen probleem met gevulde voedselproducten is dat het vochtgehalte van de vulling (meestal verse groenten) het omhulsel of de basis van het voedselproduct tijdens de opslag nadelig beïnvloedt door het vochttransport naar het omhulsel of de basis. Het alternatief van conventioneel gedehydrateerde groenten is niet geschikt, omdat zij ongewenste smaak- en structuureigenschappen hebben en opnieuw gehydrateerd moeten worden voordat ze gebruikt worden. Gebakken groenten hebben deze nadelen niet. Volgens dit proces zijn o.a. de volgende groenten geschikt: courgette, paprika, champignons, aardappelen, bloemkool, uien, artisjokken en aubergines.Technieken, methodes en installatie
In een bakoven wordt het voedsel blootgesteld aan hete lucht (110-240°C) of infraroodbestraling. Het vocht aan het oppervlak wordt verdampt en verwijderd door circulerende lucht. Wanneer het vochtverlies aan het oppervlak groter is dan het vochttransport uit het binnenste van het product naar het oppervlak, droogt het oppervlak uit waardoor een korst wordt gevormd. Ovens, waarbij hete lucht als hittetransport wordt gebruikt, worden geclassificeerd als directe of indirecte verhittingstypes. Voor het bakken van fruit en groenten worden infraroodovens gebruikt. Alle oventypes kunnen zowel in batch als continu werken.a) Oven met directe verhitting
In dit type oven worden lucht en verbrandingsgassen gerecirculeerd (door natuurlijke convectie of door ventilatoren) rond het product dat wordt gebakken. De temperatuur in de oven wordt gecontroleerd door het regelen van de hoeveelheden lucht en brandstof naar de verbrander. De brandstoffen die gewoonlijk gebruikt worden zijn aardgas, propaan en butaan. Het gas wordt verbrand in lintbranders boven, en soms onder de lopende band en het product. De voordelen van ovens met directe verhitting zijn: korte baktijden, hoge thermische efficiëntie, snelle opstart en goede temperatuurscontrole. Goede regeling en zorg is noodzakelijk om besmetting van het voedsel door ongewenste producten of verbranding te voorkomen.b) Oven met indirecte verhitting
In dit type oven wordt de lucht in de bakkamers verhit via een warmtewisselaar, door stoom of door verbranding van een brandstof. De lucht in de bakkamers wordt meestal gerecirculeerd door de bakkamer en de warmtewisselaar. Andere methoden zijn o.a.: verbrandingsgassen door radiatorbuizen in de bakkamer te laten gaan of verbranding van een brandstof tussen een dubbele wand met uistroon van de verbrandingsgassen aan de bovenkant van de oven. Elektrische ovens worden verhit door inductie, radiatorverwarmingsplaten of -tussenschotten. In batch ovens worden de wanden en de onderkant verhit. In continue ovens worden radiatoren aan de boven-, zij- en onderkant van de lopende band geplaatst.Batch ovens hebben hogere arbeidskosten dan continue ovens. Een ander nadeel kan de niet-uniforme baktijden zijn, veroorzaakt door het in- en uitladen van de oven.
c) Infraroodoven voor het bakken van groenten
Voor het bakken van groenten kunnen de volgende stappen worden uitgevoerd:- flash blancheren van groenten in tot 100% verzadigde stoom
- stoomkoken van groenten in 35-65% verzadigde stoom
- bakken van groenten door blootstelling aan infraroodstraling